พ่อกอริโยต์ (Le Pere Goriot)

พ่อกอริโยต์ (Le Pere Goriot)
ผลงานของ ออนอเร่ เดอ บัลซัค (Honore de Balzac)
แปลโดย ลัดดา วงศ์สายัณห์, วัลยา วิวัฒน์ศร
สำนักพิมพ์ ผีเสื้อ
หนังสือมือหนึ่งสภาพเก่า ปกและสันอาจมอมช้ำเล็กน้อย

ราคาปกติ 264 บาท ลดเหลือ 237 บาท
(ราคานี้ยังไม่รวมค่าจัดส่ง)


+++ รายละเอียดหนังสือ +++ [mr06]

** 1 ใน 1001 หนังสือที่ห้ามพลาดในชาตินี้
(1001 Books You Must Read Before You Die)

ด้านมืด ชั้นสูง - ชั้นต่ำ เท่ากัน

๑๖๖ ปีแล้วที่ออนอเร่ เดอ บัลซัค เขียน 'พ่อกอริโยต์' ขึ้นมา เมื่อมานั่งอ่าน 'พ่อกอริโยต์' ในวันนี้ วันที่สำนักพิมพ์ผีเสื้อจัดพิมพ์ขึ้น เนื่องในวาระ ๒๐๐ ปี ของนักเขียนผู้ซึ่งได้รับคำยกย่องว่าเป็น นโปเลียนแห่งอาณาจักรวรรณกรรม เกิดความรู้สึก ๒ อย่าง

อย่างแรก อ่านหนังสือจบลงให้นึกไปถึงข้อเขียนของ วัลยา วิวัฒน์ศร เกี่ยวกับประวัติของ ออนอเร่ เดอ บัลซัค ที่ลงในมติชนสุดสัปดาห์เมื่อไม่นานมานี้

เพราะตัวละคร โดยเฉพาะนักศึกษากฎหมายหนุ่มนาม 'เออแฌน เดอ รัสตินยัค' ผู้ซึ่งหลงใหลในเงินตราและอำนาจในสังคมปารีส และพยายามถีบตนเข้าสู่สังคมชั้นสูง โดยมีคุณธรรมลึกๆ ในใจถ่วงดุลเอาไว้ให้เกิดดุลยภาพเหมือนตัวจริงของ 'ออนอเร่ เดอ บัลซัค'

ดูประหนึ่งเขาถอดเอาชีวิต ซึ่งไม่รู้ว่าเขามองเป็นด้านมืดของตัวเองหรือเปล่ามาสะท้อนผ่านตัวละครนี้อย่างตรงไปตรงมา

ความรู้สึกที่สองคือ ถึงหนังสือเล่มนี้จะเขียนขึ้นเมื่อ ๑๖๖ ปีมาแล้ว แต่ดูเหมือนว่าเนื้อหาในหนังสือเพิ่งถูกเขียนขึ้นมา เพื่อสะท้อนด้านมืดของคน โดยไม่เลือกว่าคนคนนั้นจะอยู่ในสังคมชั้นสูงหรือสังคมชั้นต่ำ

คงเป็นดั่งที่ ลัดดา วงศ์สายัณห์ และวัลยา วิวัฒน์ศร ผู้แปลเขียนไว้ในคำนำว่า บัลซัคกำลังบอกผู้อ่านว่า สังคมมิต่างไปจากธรรมชาติ สังคมมีอิทธิพลต่อมนุษย์เช่นเดียวกับที่ธรรมชาติมีต่อสัตว์

เพราะสังคมมีอิทธิพลต่อมนุษย์มากตามที่เขาเชื่อมากกระมัง ตัวละครในพ่อกอริโยต์จึงถูกอิทธิพลของสังคมดึงดูดเข้าไปเป็นเหยื่อของมันอย่างมีพลัง

สังคมชั้นสูงแห่งปารีส มีมนต์เสน่ห์อย่างลึกล้ำ ดึงดูดให้ผู้คนไหลบ่าเข้ามาหาอย่างหน้ามืดตามัว

หน้ามืดตามัวเพราะหลงใหลกับความหรูหราฟูฟ่าเพริศแพรวสวยงาม

แต่เบื้องหลังของภาพอันสวยงามนั้น กลับเต็มไปด้วยเปลือก ความปลิ้นปล้อนหลอกลวง ศีลธรรมเสื่อมโทรม สมสู่ชู้สาวโดยไร้ความจริงใจ ใช้มันเป็นเพียงสะพานทอดไปสู่การกอบโกยความร่ำรวย และมีวาระซ่อนเร้นมากมาย

ต่างฝ่ายต่างสวมหน้ากากเข้าหากัน ไร้ความจริงใจ พร้อมที่จะแทงกันทั้งข้างหน้าข้างหลังตลอดเวลา

แต่ถึงจะเลวร้ายเพียงนั้น ก็กลับมีเหยื่อที่ยินยอมพร้อมใจเดินเข้าไปต้องมนต์อันมีเสน่ห์นั้น แถมยังแพร่พันธุ์เชื้อไปทุกหนแห่ง และยังคงเป็นอมตะอย่างทุกวันนี้

ผ่านไปแล้ว ๑๖๖ ปี สิ่งที่ออนอเร่ เดอ บัลซัคเขียน สภาพสังคมสองหน้าที่ปลิ้นปล้อนหลอกลวงในหนังสือก็ยังคงดำรงอยู่ และยังคงแพร่ทั่วไปไม่เว้นแต่สังคมไทย

ออนอเร่ เดอ บัลซัค สร้างตัวละครในหนังสือพ่อกอริโยต์ ให้เดินขนานเคียงข้างกันไป ๒ ฝ่าย

ตัวละครฝ่ายหนึ่งเป็นเหล่าชนชั้นสูงที่งามแต่เปลือก

ตัวละครอีกฟากหนึ่งเป็นจอมโจรที่แฝงอยู่ในคราบของคนสุจริต

ทั้งสองฝ่ายมีส่วนในการดึงหรือให้คำแนะนำแก่ เออแฌน เดอ รัสตินยัค ผู้ซึ่งเป็นประหนึ่ง 'คนหน้าใหม่' และเป็นประหนึ่งตัวแทนของ 'บัลซัค' ให้เข้าไปเป็นพวก

ทั้งสองฝ่ายล้วนมีด้านดีและด้านมืดของตนเอง จนยากจะเปรียบเทียบได้ว่า ระหว่างชนชั้นสูง และจอมโจรนั้นแท้จริงแล้วใครเลวร้ายกว่ากัน ทั้งสองฝ่ายพยายามยื้อยุดเอาคนหน้าใหม่มาเป็นพวก

แล้วจะมีอะไรดึงดูดดีเท่าด้านมืดเล่า---


---คำแนะนำของมาดามเดอโบเซอองด์ ที่ล่องลอยอยู่ในสังคมชั้นสูงและคำแนะนำของจอมโจร โวแทร็ง ที่เชี่ยวชาญอยู่ในแวดวงอาชญากรรม ที่มีต่อเออแฌน เอ รัสตินยัค นักศึกษากฎหมายหนุ่ม

แม้จะแตกต่างทางด้านชนชั้น แต่ก็แทบไม่ได้มีความแตกต่างในเรื่อง 'ความเลวร้าย' เลย

หรือในด้านมืดของคนและของสังคมไม่มี 'ชนชั้น'

ในด้านเลวร้าย ทุกอย่างเสมอกันอย่างนั้นหรือ---

จากคอลัมน์ ร่มรื่นในแนวคิด โดย สุวพงศ์ จั่นฝังเพ็ขร
มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับที่ ๑๐๐๙
๒๑ ธันวาคม ๒๕๔๒


ท่านจะเห็นได้จากพ่อกอริโยต์ ในฐานะนวนิยาย Realistic ว่า นวนิยายนี้ ผู้เขียน เขียนอย่างจริงจัง ละเอียดรอบคอบ กล่าวถึงปัญหาชีวิตของบุคคลในสมัยนั้นๆ ทั้งด้านเศรษฐกิจ ความเป็นอยู่ สิ่งแวดล้อม ตลอดจนฐานะในสังคม ผู้อ่านจะเพลิดเพลินเหมือนกับได้อ่านประวัติศาสตร์ของฝรั่งเศสในยุคหลังการปฏิวัติฝรั่งเศส ค.ศ. ๑๗๘๙ ท่านจะได้รู้ถึงบุคคลในฐานะต่างๆ อันได้กล่าวไว้ในเรื่องเกี่ยวกับหอพักชั้นกลางแห่งหนึ่งในกรุงปารีส ถนนเนิบแซ็งต์-เฌอนิว แยฟ ระหว่างย่านการ์ติเยร์ลาแต็งกับย่านโปบูรก์ แซ็งต์-มาร์โธ่ ชื่อ 'หอพักโวเกร์' ตั้งมาร่วมสี่สิบปีแล้ว รับทั้งชายและหญิง หนุ่มแก่ เป็นหอพักที่มีระเบียบชื่อเสียงดี เจ้าของชื่อ มาดามโวเกร์, ชิลวี่ แม่บ้านผู้ช่วยของมาดามโวเกร์, เออแฌน เดอ รัสตินยัค นักกฎหมายชาวใต้ลักษณะมาจากครอบครัวผู้มีตระกูล และคนอื่นๆ เช่น คริสตอฟ, โวแทร็ง ฯลฯ เออแณน เดอ รัสตินยัค ซึ่งเป็นผู้แก้ไขปัญหาของพ่อกอริโยต์

ผู้เฒ่ากอริโยต์อายุประมาณ ๖๙ ปีว่า ที่จริงเคยเป็นคนร่ำรวยในฐานะพ่อค้าแป้งสาลี หลังจากการปฏิวัติฝรั่งเศสเมื่อค.ศ.๑๗๘๙ เขาได้โอนเงินจำนวนมหาศาลให้ลูกสาว ๒ คน เพื่อจะได้มีเกียรติเป็นภรรยาขุนนางมีบรรดาศักดิ์เป็นเคาน์เตส และบารอนเนส จนพ่อกอริโยต์ต้องใช้ชีวิตอย่างเจียมตัวและเสียสละให้ลูกสาวทั้งสอง จนกระทั่งต้องลำบากและตายลงในที่สุด

นักศึกษาและเพื่อนผู้ยากไร้ที่อยู่รวมหอพักเดียวกันเรี่ยไรเงินกัน ออกค่าทำศพ โดยที่ลูกสาวและลูกเขยผู้มีเงินและยศศักดิ์ทั้งคู่ไม่ได้ออกค่าใช้จ่ายใดๆ เลย

จากคอลัมน์ : สะดุดตัวหนังสือ
หนังสือสยามรัฐ
ชาวกรุง ๒๐๐๐ ปีที่ ๔ ฉบับที่ ๑๖๒